Gıda Teknolojisi

YUM-BİR Başkanı Derya Pala, Dünya Yumurta Günü öncesi, son günlerde fiyat dalgalanmalarıyla gündeme gelen yumurta sektörünü değerlendirdi. Dünya yumurta üretiminde ve yumurta ticaretinde ilk 10 arasında yer alan Türk yumurta sektörünün ulusal ve uluslararası pazarda önemli bir oyuncu olduğunu vurgulayan Pala, son günlerde yumurta fiyatlarının artışıyla ilgili tartışmalara, “1-2 haftalık fiyatlara bakarak yumurta fiyatını değerlendirmek ve üreticileri fırsatçılıkla suçlamak doğru değil” sözleriyle açıklık getirdi.

Yıllık 15 milyar adedi aşan yumurta üretimiyle yaklaşık 3 milyar dolar ciroya sahip olan Türk yumurta sektörünün son 5 yılda yaklaşık yüzde 52 oranında büyüdüğünü kaydeden Pala, yumurta fiyatlarının haftalık olarak değiştiğini ve bu nedenle dalgalı bir seyir izlediğini söyledi. Pala, kısa vadeyi baz alarak yapılan değerlendirmelerin tüketiciyi yanlış yönlendireceğinden ve gelişimini istikrarla sürdüren sektörü baltalayacağından endişe duyduklarını belirtti.

AB’de ihracat kapısını yumurtayla araladık

AB’ye hiçbir kanatlı ürünü ihraç edemeyen Türkiye’nin bu kapıyı yumurta ihracatıyla araladığını belirten Pala, bu sektör sayesinde ülkede direkt ve dolaylı olarak yaklaşık 100 bin kişiye istihdam sağladıklarının altını çizdi.

İhracatın ilk 8 ayda 210 milyon dolara ulaştığını belirten Derya Pala,“Yıl sonunda ise 300 milyon doları aşması bekleniyor. Üretim ve ihracatta bu olumlu gelişmeler yaşanırken, yem fiyatları da artmaya devam etmiş, bir yandan büyüme yaşanırken diğer yandan maliyetlerimiz de önemli oranda arttı. Şu an yumurtanın üreticiden satış fiyatı 22-23 kuruş. 2011 yılının Eylül-Ekim aylarındaki fiyatlar ise 20-21 kuruştu. Bugünlerde yaşadığımız fiyat artışı mevsimsel olup, uzun sürmeyecek. Aşırı fiyat artışları tüketimi de olumsuz etkileyeceğinden, biz üreticilerin tercih edeceği bir durum değil. Sağlıklı beslenmeye katkıda bulunmanın yanı sıra, tüketimi artırmak için de çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Beş yıl önce 130 adet civarında olan kişi başına yumurta tüketimi bugün 180-190 adede ulaştı” diye konuştu.

Mevsimsel artışlar gözleniyor

Yumurta fiyatlarındaki artışın sorumlusunun üreticiler olmadığının belirtildiği YUM-BİR açıklamasında ise üretim ve ihracatta yaşanan artışların yanı sıra yem fiyatlarında yaşanan artışlara ilişkin açıklamada şu sözler yer aldı: Amerika’da yaşanan kuraklığın da tetiklemesi ile dünyada tarımsal emtia fiyatlarını rekor seviyelere ulaştı. 2012 yılının ocak ayında tonu 780 TL olan yumurta yeminin fiyatı eylül ayında 880 TL’ye yükselmiştir. Aynı dönemde yumurta maliyeti ortalama 17 kuruş olurken, büyük boy yumurtanın satış ortalaması ortalama 18 kuruş civarında seyretmiştir. Şu an yumurtanın tüketiciden satış fiyatı 22-23 kuruştur. 2011 yılının eylül,ekim aylarındaki fiyatlar ise 20-21 kuruştur. Bu aylarda fiyatların bir miktar yükselmiş olması mevsimsel olup uzun sürmeyecektir.

Ortalama maliyetler ve satışlar incelendiğinde yumurta sektörünün aşırı kar etmediği görülecektir. Aşırı fiyatlar artışları tüketimi de olumsuz etkileyeceği için üreticilerin istediği bir durum değildir. Yumurta maliyetinin %70 oluşturan yem fiyatlarındaki yükselişler, kaçınılmaz olarak fiyatlara yansımıştır.

İç spot: Yumurta üreticileri güçlü bir pazarlama ağına sahip olmadıkları ve yumurtanın raf ömrünün kısa olması nedeniyle ürünlerini günlük olarak pazarlamaya çalışırlar. Üreticilerin maliyete göre fiyat belirleme şansı yoktur. Fiyatlar arz ve talebe göre oluşmakta ve daha çok yumurta toptancıları belirleyici olmaktadır. 

Yumurtamız dünyada ilk onda

Dünya Yumurta üretiminde ve yumurta ticaretinde, Türk Yumurta sektörü onuncu sırada yer almaktadır. Gelişimini istikrar içinde sürdüren yumurta sektörü bir taraftan modernizasyonu sürdürürken, öte yandan sektörde düşünce ve hareket birlikteliğini Yum-Bir arcılığı ile sağlamaya çalışmaktadır. Yumurta sektörü son 5 yılda yaklaşık %52 büyümüş, üretim, tüketim ve ihracat artmıştır. Yumurta sektörü, 65 milyon civarındaki yumurtacı tavuk varlığı ve yıllık 15 milyar âdeti aşan yumurta üretimi ile yaklaşık 3 milyar ciroya sahiptir. Hali hazırda 100 bin civarında kişiye direkt ve dolaylı olarak istihdam sağlamaktadır. Öte yandan çok önemli bir hayvansal protein kaynağı olan yumurtayı üreterek, 74 milyon Türk insanının sağlıklı beslenmesine katkı vermekte ve ihracatını her yıl artırmaktadır. 2011 yılında 14 milyar adet olan Yumurta üretimi 2012 yılının ilk 8 ayında büyüyerek 9,5 milyar adet olmuş, yıl sonunda bu rakamın 15 milyar adedi aşması beklenmektedir. İhracat ise ilk 8 ayında 210 milyon dolara ulaşmış yılsonunda 300 milyon doları aşması beklenmektedir. Bu miktar toplam yumurta üretimimizin yaklaşık %25’ine tekabül etmektedir.