Gıda Teknolojisi

Et Kalitesinin Entegre Ölçümü (IMEQ) adını taşıyan proje; karkas ette pH seviyesi ve sıcaklık gibi temel unsurların belirlenmesinde otomobil üretim hatlarında kullanılanlara benzer otomatik teknolojilerden yararlanılması esasına dayanıyor. İlerde bu tekniğin yaygın kullanımıyla kırmızı et sektöründe sağlanacak verimlilik artışının milyonlarca dolar kazanç anlamına geleceği belirtiliyor.
 

İskoç Tarım Koleji öncülüğünde 3 yıl önce başlatılan ve 2013 yılında tamamlanması planlanan 950 bin Pound tutarındaki proje, ülkede kırmızı et sektörünün yönlendiricisi konumundaki kamu kurumu QMS (Quality Meat Scotland) ve İskoç hükümeti tarafından finanse ediliyor. Et Kalitesinin Entegre Ölçümü Projesi ile oluşturulan sistem, robotik bir kol ve karkasın farklı bölümleri üzerine konumlandırılan ultrasonik sondalar aracılığıyla data toplanması esasına dayanıyor. Sistemin işlerliğine ilişkin son testlerde ulaşılan sonuçlar, projenin ticarileşmesi yolunda büyük bir sıçrama olarak değerlendirildi. İskoç Tarım Koleji bünyesinde çalışmaları yürüten bilim insanları, et kalitesinin belirlenmesinde mevcut yöntemlerden daha ucuz, daha hızlı ve emekten tasarruf sağlayacak bir ölçüm sistemi geliştirilmesi amacına yönelik projenin, son derece kapsamlı ve nitelikli veriler ortaya koyabileceğini düşünüyor.
 

Öncelik sığır etinde olacak

Etin rengi, besin kalitesi ve iç yağların durumunu birlikte değerlendiren robot, tüm bu parametreleri bir video analiz sistemiyle bütünleştirerek ortaya koyacak. Uzmanlar bunun gelecek yıllarda mezbahaların kesim hatlarında yeni bir aşama olarak kullanıma alınacağını düşünüyor. Öncelikle sığır eti için kurgulanan projenin, kuzu eti ve diğerlerinde de yaygınlaştırılması hedefleniyor. İskoç Tarım Koleji’ndeki ekipte baş mühendis olarak görev yapan Dave Ross, yüksek hassasiyetli motor sanayinde kullanılanlara benzer robot kullanımını esas aldıklarını belirterek, “Araştırmada gelinen nokta, et ve karkas kalitesinin kesim aşamasında teknolojik olanaklardan yararlanarak, otomatik ve yarı otomatik yöntemlerle belirlenebileceğini ortaya koymuş durumda” diye konuşuyor.

Proje kapsamında et fabrikası hat hızında ölçüm yapabilme özelliğine sahip, uzaktan kumandalı özel bir robotik kol kullanılıyor. Bir kamera sistemi, hedeflenen bir kas içerisine pH ve sıcaklık sondası yerleştirmede robota yardımcı olmak üzere karkası tarıyor. Proje Baş Mühendisi Dave Ross, robotik kolu oluştururken farklı pH ve sıcaklık elektrotları denediklerini, bunlar arasından en uygun ve sağlıklı sonuç verenlerin kullanıldığını, karkas derialtı yağlarının hızlı ve otomatik ölçümünü mümkün kılan ultrasonik sondanın sisteme eklenmesiyle projenin tam olarak ortaya çıktığını söylüyor. Et ve karkas kalitesiyle ilgili parametreleri ölçmek üzere hazırlanan otomasyon ve sensörlerin, gerçek zamanlı bir ortamda (sistemin toplam performansını değerlendirecek şekilde) test edildiğini ve başarılı sonuç alındığını belirten Ross, projenin validasyon (deney sonuçlarının doğruluğunun kontrolü, geçerliliğinin onaylanması) aşamasına doğru ilerlediklerini, bunun 2012’nin kalan bölümü ile 2013 başlarını kapsayacağını söylüyor.
 

İskoç kırmızı et pazarına 6,2 euro’luk katkı sağlayacak

Bütçesi 950 bin Pound’u bulan projeyi İskoç hükümetiyle birlikte destekleyen QMS (Quality Meat Scotland) yetkilileri de, üzerinde çalışılan otomatik tekniklerle, et kalitesi konusunda standart protokollere dayalı mevcut yaklaşımlardan – büyük olasılıkla - daha tutarlı sonuçlar elde edileceği kanısında. Gelecekte bu tür teknolojilerin ticarileşmesiyle sağlanacak ilave gelir ve verimlilik artışlarına da dikkat çekilerek, projenin İskoç kırmızı et sektörüne yapacağı yıllık katkının – bugünkü fiyatlar ve iş hacmiyle - 5 milyon Pound (6,2 milyon Euro) dolayında olacağı ifade ediliyor. QMS Başkanı Donald Biggar, projenin İskoçya için anlamını - kırmızı et tedarik zincirinin ülkenin gayrisafi yurtiçi hasılasına 1,7 milyar Pound katkı yaptığını özellikle vurguluyor.
 

Kırmızı etteki üstünlüğümüzü sürdürmeliyiz!

İskoç Köyişleri ve Çevre Bakanı Richard Lochhead de, IMEQ (Et Kalitesinin Entegre Ölçümü) Projesi’ni “çığır açan” bir çalışma olarak niteleyerek, projenin ticari boyuta geçirilmesi halinde kırmızı ette yeni bir dönemin başlamış olacağını, tüketicilerin İskoç sığır ve kuzu etinin ısrarlı ve istikrarlı müşterisi haline geleceğini söylüyor. IMEQ projesinin et kalitesinin çok yönlü ölçümünü mümkün kılacak yeni prosesler ortaya koymak amacıyla, mevcut ve yeni geliştirilmiş teknolojileri bir araya getirdiğini ve bunu laboratuvar yerine mezbaha ortamında gerçekleştirdiğini kaydeden İskoç Bakan, “Kırmızı et sektörümüz ülkenin en büyük servetlerinden biridir. Ancak bu alanda hem yerelde hem de Avrupa ve dünya genelinde acımasız bir rekabet yaşanıyor. Şu an bu ligin zirvesinde olabiliriz, ama bu durumu korumak için çok çalışmak gerekiyor. Kırmızı ette İskoç markasının üstünlüğünü sürdürmek için yatırım yapmaya, tüketici talep ve beklentilerini karşılamanın yeni yollarını bulmaya mecburuz” diye konuşuyor.