Progen’den kuraklığa dayanıklı 3 tohum
TÜBİTAK ve EUROSTARS desteği ile kurak ve soğuk iklim şartlarına dayanıklı 3 tohum çeşidi geliştiren Progen, Rusya'yı en büyük ihracat pazarı yapmayı hedefliyor.
Tohum kullanımında yüzde 95'lere ulaşan oranlarda yerlileşme sağlayan Türk firmaları başarılı Ar-Ge çalışmaları ile Avrupa'da da ses getirdi. Yaklaşık 50 yıldır, tarımla uğraşan Özbuğday ailesi, Progen Tohum Şirketi ile tahı ambarı olan Rusya'ya çıkarma yapmaya hazırlanıyor. Ali Özbuğday hakkında yabancı basında "geliştirdiği tohumlarla küresel ısınmayı bitirebilecek Türk" olarak söz ediliyor.
2008'den bu yana yürütmekte olduğu AB kaynaklı TÜBİTAK destekli EUROSTARS projeleri ile kurak ve soğuk geçen kış koşullarına dayanıklı buğday ve arpa çeşitleri geliştiren şirket, proje kapsamında 3 tohum çeşidini pazara kazandırdı. Yaklaşık 3 yıl içinde projeyi tam olarak sektöre kazandırmayı planlayan şirket, Rusya'yı öncelikli pazar haline getirerek cirosunu 5 yıl içinde 2 kat artırmayı hedefliyor.
3 yeni çeşit geliştirdi
EUROSTARS küçük ölçekli şirketlere ileri teknoloji kullanımı ve araştırmaya yönelim konusunda finansman sağlıyor. Proje, Avusturya, Macaristan, Slovakya, Çek Cumhuriyeti, Hırvatistan, Slovenya, Sırbistan, Romanya ve Bulgaristan'la birlikte yürütülüyor. Avrupa'nın sanayiye dönük EUROSTARS programı kapsamında desteklenen "Kaliteli ve Yüksek Verimli Kışlık Tahıl Kaynaklarının Geliştirilmesi" projesi ile Orta Avrupa Havzası ile başlayan ve Türkiye'nin de içinde olduğu, kışı sert ve kurak geçen iklim bölgelerinde iklim değişiklerinden etkilenmeyecek buğday ve arpa tohum çeşitleri üretmek amaçlanıyor. Proje kapsamında önemli başarıya imza atan Progen, bugüne kadar yapılan çalışmalarla, bir adet kışlık kırmızı sert ekmeklik buğday ile iki adet kışlık arpayı Türk tarımına kazandırdı.
Projenin temel amacı aynı çeşitlerin Avrupa'da da yayılımını sağlamak. Bu noktada Progen için EASTBERD projesi yeni pazarlara açılmak için önemli fırsatlar yaratıyor. Bu da yeni düzene adapte olmak isteyen Avrupalı müşteriler için yeni bir teklif içeriyor aslında. Şirket hedeflerinde ise Avrupa genişlemedeki son sınır değil. Şirketin Yönetim Kurulu Başkanı Ali Özbuğday, burada kendileri için birinci pazarın Rusya olacağını açıkladı. Özbuğday, Progen'in EUROSTAR programına katılımının ardından şirket cirosunun 5 yıl içinde 2'ye katlanmasını bekliyor. Bunun iki ya da 3 yıl süreceğini anlatan Özbuğday bu süre içinde ana marketlerini yönlendirmeye devam edeceklerini açıkladı.
Çalışmaların sıfır noktası Hatay
Proje kapsamında hedef yüksek toleranslı buğday ve arpa çeşitleri geliştirmek. Proje sonunda hastalık ve zararlılar gibi biyotik stres ile sert kış ve kuraklık koşullarına dayanıklılık gibi abiyotik strese katlanma özelliklerini bünyesinde barındıran yüksek kaliteli çeşitlerin ıslah edilmesiyle genetik çeşitlilik de arttırılmış olacak. Progen'in bu alandaki çalışmalarının başlangıç noktası ve merkezi Hatay. Geliştirilen yeni tohum çeşitleriyle İç Anadolu, Trakya, Çukurova ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde de kullanılıyor. Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde araştırma faaliyetlerini yoğunlaştırmak isteyen şirket Şanlıurfa'da bir araştırma istasyonu oluşturdu. Bugün
pamuk, mısır, buğday, soya, ayçiçeği ve kanola tohumlukları araştırma, üretim ve pazarlaması konusunda uzmanlaşmış olan Progen'in 20'den fazla pamuk çeşidi bulunuyor. Şirket tarla bitkileri tohumları ile 15'ten fazla ülkeye ihracat yapıyor.
Kaynak: Dünya Gazetesi