Gıda Teknolojisi

Kırmızı Et Sanayicileri ve Üreticileri Birliği Derneği ve  Sultan Et Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Bılıkçı, Türkiye’de yıllık yaklaşık 1 milyon ton kırmızı et, 2 milyon ton kanatlı eti ve 100 bin ton şarküteri et ürününün tüketildiğini söyledi. Şarküteri et ürünleri tüketim sıralamasında geleneksel olması nedeniyle sucuğun %54’lük payla başı çektiğini belirten Bılıkçı, ardından %21’lik pazar payıyla salam ve ’lük payla da salamın geldiğini açıkladı. Geleneksel ürünlerden olan pastırma ve kavurmanın fiyatlarının yüksekliği ve tüketim alışkanlıklarının değişmesi gibi nedenlerden ötürü %9 civarında bir pazara sahip olduğunu aktaran Bılıkçı, jambon ve füme grubunun tüketiminin halen tüketiciler tarafından içselleştirilemediği için daha çok turistik bölgelerde satıldığını ve yaklaşık %2lik bir pazar payını temsil ettiğini anlattı. 

 

500’DEN FAZLA FİRMA 

FAALİYET GÖSTERİYOR 

Şarküteri et ve et ürünleri pazarının, kırmızı et ve et ürünleriyle kanatlı et ve et ürünleri olmak üzere iki temel gruptan oluştuğunu ve yaklaşık 20 milyar TL’lik iş hacmiyle tüm gıda ve içecek gruplarının oluşturduğu pazarın yaklaşık -14’ünü temsil ettiğini anlatan Mustafa Bılıkçı, sektörde kayıtlı 500’den fazla firma olup yaklaşık 50 bin kişilik bir istihdam yaratıldığını belirtti. Avrupa Birliği ülkelerinde ise et ve et ürünleri pazarının toplam gıda ve içecek pazarından aldığı payın yaklaşık %20’ler civarında seyrettiğini aktaran Bılıkçı, “Tüketim alışkanlıkları farklılığıyla da açıklanabilecek bu durumun altında yatan en önemli unsur ekonomik farklılıklardır. Her ne kadar kanatlı eti sektörü dünyayla rekabet edebilecek ölçüde ürün/fiyat paritesi sunabilse de kırmızı et sektöründeki maliyetler AB ile rekabetin çok uzağındadır. Bu nedenle yetkili otoriteleri, üniversiteleri, ilgili sivil toplum kuruluşlarını ve sektörü kapsayan ortak bir eylem planına ihtiyaç duyulmaktadır” şeklinde konuştu.

 

TÜKETİCİ AMBALAJLI ÜRÜNE YÖNELİYOR

Bundan 5 yıl öncesine kadar şarküteri raflarında daha çok açık (dökme) sosis satılırken, şu anda açık sosis satışının yok denecek kadar aza indiğine dikkat çeken Mustafa Bılıkçı, “Çeşnili (biberli, dilli, mantarlı vs.) salamlar hariç ki bu salamların üretimi çok azdır şarküteri reyonlarında açık satılan salam hemen hemen kalmamıştır. Bugün itibariyle her ne kadar şarküteri reyonlarında açık satılan sucuklar olsa da geçmiş yıllara göre bu oran azalmaktadır. Tüketim alışkanlıklarının değişmeye başlaması, tüketicilerimizin bu konuda bilinçlenmesi dökme ambalajda bile satılan ürünlerin birim ambalaj ağırlıklarının düşmesine neden olmuştur. Dolayısıyla genel tüketici eğilimi ambalajlı ve düşük gramajlı ürüne doğru yöneldiği için zaman tahmini doğru olmayabilir, ancak kısa bir süre sonra açık ambalajlı et ürünlerinin piyasadan kalkacağını düşünüyorum” dedi.

 

HAMMADDE FİYATLARINDAKİ 

İSTİKRARSIZLIK 

Et ve et ürünlerinde kayıt dışı üretime ilişkin değerlendirmelerde bulunan Mustafa Bılıkçı, yürürlükte olan Et ve Et Ürünleri Tebliği ve tebliğe uyumla ilgili kontrollerin sıklaştırılmasıyla merdiven altı üretimin büyük çoğunluğunun önüne geçildiğini ancak bu sefer de sektörün karşısına kayıt dışı etin problem olarak çıktığını açıkladı. Kırmızı et sektörü için temel sorun olarak hammadde fiyatlarındaki istikrarsızlığa dikkat çeken ETBİR ve Sultan Et Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Bılıkçı, “Fiyatlardaki bu istikrarsızlık direkt olarak kırmızı etle yapılan şarküteri ürünlerini de kapsıyor. Bununla ilgili kısa vadede kalıcı çözüm çıkarmak çok zor. Daha önce de belirttiğim gibi bu konuda tüm paydaşların el ele verip et verimi yüksek ülkemiz coğrafyasına uygun hayvan yetiştiriciliği üstüne çalışmaların sıklaştırılması hali hazırdaki çalışmaların ivmelendirilmesi gerekiyor. Bu noktada besilik dana ithalatı üreticiye zaman kazandırması ve fiyatların istikrarlaşması açısından önemli bir uygulamaydı” ifadelerini kullandı.