Gıda Teknolojisi

Türkiye’nin genel ihracatındaki düşüşe paralel olarak geçen yıl ihracatında kayıplar yaşayan Türkiye Süt Sektörü, 2016 yılına hükümetin çiğ süt ve özellikle süt tozu desteğinin ihraç ürünlerine genişletilmesi kararıyla başladı. Yılın ilk altı ayındaki süt ve süt ürünleri ihracatı rakamları, sektörün bu desteğin hakkını verdiğini gösterdi. Türkiye’nin süt ve süt ürünleri ihracatı; Ocak-Haziran 2016 döneminde, 2015’in aynı dönemine göre miktar bazında yaklaşık 2 kat artarken, değer bazındaki artış ise dolar kurundaki artış nedeniyle 20 milyon dolarla sınırlı kaldı.

 

Ambalajlı Süt ve Süt Ürünleri Sanayicileri Derneği’nin (ASÜD), Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerinden yaptığı belirlemelere göre, 2015 yılı Ocak-Haziran döneminde 45.943 ton olan Türkiye’nin süt ve süt ürünleri ihracatı, bu yılın aynı döneminde %64,3 oranında artışla 75.487 tona ulaştı. Geçen yılın ilk altı ayında yapılan süt ve süt ürünleri ihracatı karşılığında 118,3 milyon dolar gelir elde edilirken, 2016 yılının aynı döneminde değer bazındaki artış ,1 ile miktar bazındaki artışa yetişemedi ve 138,5 milyon dolar olarak gerçekleşti. Değer bazındaki artışın düşük kalmasında, dolar kurundaki yükseliş etkili oldu.

 

Süt tozu ihracatı 16,4 kat arttı

Süt ve süt ürünlerinde 2016 yılının ilk altı ayındaki ihracatta, uluslararası piyasalarda oluşan fiyatlar ve dolar kurundaki değişimlerin etkisine bağlı olarak ürün bazında farklılıklar dikkat çekti. Söz konusu dönemde miktar ve değer olarak ürün bazında en yüksek artışın, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın sektör ihracatını teşvik için destek kapsamını genişlettiği süt tozu ihracatında yaşandığı gözlendi. 2016 yılı Ocak-Haziran döneminde geçen yılın aynı dönemine göre içme sütü ihracatı miktar olarak 5877 tondan 7690 tona yükselirken, değer bazında 8,5 milyon dolardan 7,6 milyon dolara geriledi. Yoğurt ihracatı ise hem miktar hem değer bazında geriledi. Geçen yıl Ocak-Haziran döneminde 7 milyon dolar karşılığı 3209 ton yoğurt ihraç edilirken, bu yıl aynı dönemde ihraç edilen 2969 ton yoğurt karşılığında 5.3 milyon dolar gelir elde edildi.

 

Yılın ilk altı ayında peynir ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre 86 milyon dolardan 75 milyon dolara gerilerken, miktar olarak 21.194 tondan 22.033 tona yükseldiği görüldü. 2015 yılı Ocak-Haziran döneminde 843 ton süt tozu ihracatı yapan Türkiye, bu yılın aynı döneminde ise ihracatını 30.285 tona çıkardı. Süt tozu ihracatından elde edilen gelir de 2.6 milyon dolardan yaklaşık 16,4 kat artışla 42.4 milyon dolara yükseldi.

 

Süt ve süt ürünleri ihracatında Irak başı çekiyor

Ülkelere göre süt ve süt ürünleri ihracatında her iki dönemde de değer bazında ilk üç sırayı Irak, Suudi Arabistan ve Pakistan aldı. 2015 yılı ilk altı ayında 31.4 milyon dolarlık ihracat yaptığımız Irak’a, bu yılın aynı döneminde yapılan ihracat 34.4 milyon dolar oldu. Suudi Arabistan’a süt ve süt ürünleri ihracatımız 29,2 milyon dolardan 21.9 milyon dolara gerilerken, Pakistan’a ihracatımız ise 1.4 milyon dolar seviyesinden 9.8 milyon dolara yükseldi. Süt ve süt ürünleri ihracatında 2015 yılı Ocak-Haziran dönemi ile 2016 yılı Ocak-Haziran dönemi karşılaştırıldığında miktar bazında artışta öne çıkan ülkeler, Güney Afrika Cumhuriyeti, İran, Almanya, Nijerya, Kongo, Kazakistan ve Rusya oldu. Değer bazında en yüksek artış yaşanan ülkeler ise Pakistan (+8 milyon dolar), Bangladeş (+4,8 milyon dolar), Rusya (+4,1 milyon dolar), Gürcistan (+3,3 milyon dolar), Suriye (+3,2 milyon dolar) ve Irak (+3 milyon dolar) olarak sıralandı.

 

İhraç edilen süt ve süt ürünleri miktarı bakımından da ilk üç sırada yine Irak, Suudi Arabistan ve Pakistan yer aldı. 2016 yılının ilk yarısında bu ülkelere yapılan ihracat sırasıyla 13.550 ton, 8.132 ton ve 8.022 ton olarak gerçekleşti. Miktar bakımından geçen yıla göre en büyük artışlar ise Pakistan (+6302 ton), Irak (+4959 ton) ve Bangladeş’e (+3663 ton) yapılan ihracatta yaşandı.