Ambalajdan 434 milyon dolar dış ticaret fazlası
21/02/2017 - 17:41:00
Aslıhan Arıkan
Genel Sekreter
Ambalaj Sanayicileri Derneği - ASD
Türkiye’de ambalaj sektörü, katma değerli ihracat yapan ve dış ticaret açığı vermeyen az sayıda sektörlerden bir tanesi. Ulusal ve uluslararası pazarlarda yaşanan yoğun rekabet ambalajın önemini daha da artırıyor. Otomotivden elektroniğe, gıdadan tekstile hemen her sektör için ambalaj artık kilit konumda bulunuyor. Türkiye’de 2011’den bu yana yılda ortalama yüzde 15’lik büyüme kaydederek ilerleyen ambalaj endüstrisinin dünyadaki büyüme hızı yaklaşık yüzde 3. Üretim tesisleri büyüdükçe ve sayıları arttıkça, Türkiye ambalaj sektörü de yeni talepleri karşılamak için AB ülkelerinden daha hızlı gelişim gösteriyor. Türkiye ambalaj sektörü büyüklüğünün 2016 sonunda 17-18 milyar doları bulacağını öngörüyoruz. Sektör 2016 yılının ilk 9 ayında 434 milyon dolarlık dış ticaret fazlası verdi.
2023’te hedef 30 nilyar dolarlık pazar büyüklüğü
Ambalaj sektörü, Türkiye ortalamasının oldukça üzerinde bir performans gerçekleştirdi. Ambalaja olan talebin hem dünyada hem de Türkiye'de giderek arttığını yılın ilk 9 ayında oluşan dış ticaret rakamlarından da görebiliriz. Türkiye ambalaj sektörünün 2016 yılının ilk 9 ayına ait ithalat ve ihracat rakamlarına göre; sektörün ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine oranla miktar olarak yüzde 15; değer olarak ise yüzde 5 arttı. Ambalaj ithalatı ise bir önceki yılın aynı dönemine oranla miktar olarak yüzde 1 azalırken; değer olarak yüzde 4 arttı. Ambalaj türüne göre ihracat rakamlarına bakıldığında; plastik ambalajların yüzde 67’lik payla ilk sırada, kâğıt/karton ambalajların ise yüzde 23 ile ikinci sırada yer aldığı görülüyor.
2016 yılının ilk 9 ayında değer bazında en fazla ihracat yapılan ilk 10 ülke ise; Almanya, İngiltere, Irak, Fransa, İran, İtalya, İsrail, Hollanda, İspanya ve ABD olarak sıralandı. Ambalaj türüne göre genel toplamlara bakıldığında plastik ambalaj ithalatı oranının değer olarak yüzde 58; kâğıt/karton ambalaj ithalat oranının değer olarak yüzde 36 olduğu görüldü. 2016 yılının ilk 9 ayında değer bazında en fazla ithalat yapılan ilk 10 ülke ise; Almanya, Çin, İtalya, ABD, Güney Kore, Fransa, İngiltere, Finlandiya, İspanya ve Belçika olarak sıralandı. Türkiye ambalaj sanayicileri, küresel ekonomideki belirsizliklere rağmen yeni pazarlar kazanmaya devam ediyor ve katma değerli üretim gerçekleştiriyor. Rekabet gücü ve potansiyeli yüksek olan sektör; AB, Ortadoğu, Kuzey Afrika, Kafkaslar ve Balkanlar olmak üzere 180'den fazla ülkeye ihracat yapıyor. Avrasya'nın ambalaj merkezi olma yolunda kararlı adımlarla yürüyen Türkiye ambalaj sanayi, 2023'te 30 milyar dolarlık pazar büyüklüğü ve 10 milyar dolarlık ihracat hedefini de koruyor.
ASD’nin 2016 iletişim çalışmaları
Ambalaj Sanayicileri Derneği (ASD) olarak, ambalaj sektörünün öneminin kamuoyunca bilinmesi konusunda; sektörün büyüklüğünün, ekonomiye katkısının, ihracat gücünün ve kamu sağlığı açısından önemini vurguladığımız iletişim çalışmalarını hayata geçirdik. 2015 yılından itibaren BloombergHT TV’de derneğimizin destekleriyle yayınlamaya başlayan Ambalaj Dünyası TV programına sektörümüzden gelen olumlu geri dönüşler ışığında geçen yıl da devam ettik. Gıda güvenliğinde doğru ambalaj seçiminin önemini vurguladığımız 'Ambalaj ve Gıda' ve 21 Mayıs Dünya Süt Günü'ne özel çektiğimiz 'Ambalaj ve Süt' konulu programlarımız en çok ilgi gören bölümler oldu. Diğer yandan 2015 yılında ekmek ve peynirin ambalaja girmesi için yaptığımız gündem yönetimi çalışmalarının ardından 2016'da; bakliyat, yoğurt ve süt konularında başarılı medya çalışmaları yürüttük.
Türkiye’nin ürettiği gıdayı ziyan etme lüksü olmadığının tekrar tekrar altını çizdik ve bunun en iyi çözümünün ambalajlı ürün kullanımının artması olduğunu vurguladık. Bu başarılı medya çalışmalarını ödüllerle taçlandırdık. Geçtiğimiz mayıs ayında ‘Peynirler Ambalaja Girmeli‘ projemizle 'Gündem Yönetimi' kategorisinde Altın Pusula Ödülü’nün sahibi olduk. Bu projemiz ayrıca iki Felis ödülü aldı; hem 'Gündem Yönetimi' kategorisinde Felis'i hem de toplam 120 proje arasında Felis Büyük Ödülü'nü kazandık. Bu ödülleri iletişim ajansımız MPR ile birlikte almaktan büyük memnuniyet duyduk.
2017 beklentileri
Ne yazık ki gelişmiş ülkelerin aksine Türkiye’de hala pek çok gıda ve içecek maddesi ambalajsız satışa sunuluyor. Uygun koşulların yerine getirilerek hijyenin sağlanması ve israfı önlemek için ambalajsız satılan ürünlerin önüne geçilmesi gerekiyor. Dünya Gıda Örgütü - FAO verilerine göre, dünyada 1,3 milyar ton gıda israf ediliyor. İsraf edilen bu miktardaki gıdayı üretmek için kullanılmak zorunda olunan 250 kilometreküp su ise Avrupa'nın en uzun nehri olan Volga Nehri'nden 1 yılda akan su miktarına eşit. Gıda israfının doğrudan ekonomik sonuçları yıllık yaklaşık 750 milyar dolar ki bu rakam da İsviçre' nin GDP'sine eşit. Oysa ki sadece doğru ambalajlarla bu durum önlenebilir, her gün daha fazla insana gıda ulaştırılabilir.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı öncülüğünde 2015 ve 2016 yıllarında ilk adımlar atılarak açıkta satılan gıda maddelerine yönelik yeni düzenlemeler getirildi. Biz de ASD olarak bu yönetmelik ve tebliğlerin tam olarak uygulanması için üzerimize düşen görevleri yerine getiriyoruz. İsrafın önlenmesi ve hijyen konularında ambalajın önemini her fırsatta dile getireceğiz ve bu konu bizim önceliğimiz olacak. Orta sınıfın gelişmesi, organize perakendenin yayınlaşması, refah düzeyinin, rekabetin ve tüketici beklentilerinin artmasıyla ambalajlı gıda ürünlerine talebin önümüzdeki yıllarda artarak devam etmesini bekliyoruz.