Covid-19 salgını ambalajın önemini gösterdi
01/03/2021 - 14:29:00
Zeki Sarıbekir
Ambalaj Sanayicileri Derneği (ASD) Başkanı
Türkiye ambalaj sektörü 2020 yılında da ihracattaki büyümesini devam ettirdi ve yılın ilk altı ayında 2 milyar 414 milyon 219 bin dolar ihracat gerçekleştirdi. Böylelikle sektör ihracatı bir önceki yıla göre miktar olarak yüzde 11, değer olarak ise yüzde 4 artmış oldu. Diğer yandan en fazla ihracat yaptığımız ülkelerin başında Avrupa ülkelerinin olması başka bir olumlu gelişme olarak öne çıktı. Ambalaj sektörünün en fazla ihracat yaptığı ülke 197 milyon 530 bin dolarla Almanya oldu. Almanya’nın hemen arkasında ise 193 milyon 602 bin dolarlık ihracat rakamı ile Birleşik Krallık yer aldı. Bu iki ülkeyi 149 milyon 634 bin dolarla Irak, 126 milyon 343 bin dolarla İtalya ve 118 milyon 794 bin dolarla İsrail takip etti. En çok ihracat yaptığımız 10 ülke sıralamasında bu ülkelerin ardından Fransa, ABD, Hollanda, İspanya ve Belçika yer aldı. Ambalaj türüne göre genel toplamlara bakıldığında, plastik ambalajların yüzde 65’lik payla ilk sırada, ikinci sırada ise yüzde 22 ile kağıt/karton ambalajların yer aldığı görüldü. Diğer olumlu bir gelişme de yılın ilk altı ayında 883 milyon dolar dış ticaret fazlası vermiş olmamızdır.
Tedarik zincirlerinin devamlılığı için hiç durmadan çalıştık
Dünyayı etkisi altına alan Covid-19 pandemisi ile ambalajın ne kadar önemli ve gerekli olduğu bir kez daha anlaşılmış oldu. Ambalaj ürünlerin hijyenik kalmasını sağladığı gibi ambalaj olmadan ürünler satılamaz ve sevk edilemez. Pandemi sürecinde Avrupa’da üretim çarkları durdu. Türkiye sanayisi ise bu dönemde virüse karşı tüm önlemlerini alarak üretmeye devam etti. Sektör olarak bizler de bunun bilinciyle hareket ettik. Herhangi bir aksama olmaması için gerekli tüm önlemleri alarak üretime devam ettik ve tedarik zincirlerinin devamlılığı için hiç durmadan çalıştık. 2021 yılında da ambalaj sektörü olarak ihracat odaklı düşünmeye ve alternatif pazarları keşfetmeye ara vermeden devam edeceğiz. Çok geniş coğrafyaya ihracat yapan bir sektör olarak fiyat-kalite dengesine sahip olmamızın ve ülkemizin jeopolitik konumundan ötürü de lojistik yönünden avantajımızın pandemiyle birlikte öne çıktığını ve yakalanan bu fırsatların pandemi sonrasında da devam ettirilmesi gerektiğine inanıyoruz.
Dünyadan Türkiye’ye doğru bir talep var ve bu doğrultuda bu sene 5 milyar dolar ihracatı yakalayacağımızı öngörüyoruz. Daha çok ülkeye ambalaj satmayı, pazar sayımızı artırarak ürettiğimizin en az yarısını ihraç etmeyi hedefliyoruz. Ticaret Bakanlığımızın küresel ekonomideki ve siyasi konjonktürdeki gelişmeler çerçevesinde belirlediği ve desteklediği ülkeleri sektör olarak biz de önceliklendiriyoruz. Yakın coğrafya, Batı Avrupa ve İngiltere her zaman öncelik verdiğimiz ve ihracatımızı artırmak istediğimiz pazarlar. Türkiye Cumhuriyeti'nin 100'üncü yılını kutlayacağımız 2023'te 30 milyar dolarlık pazar büyüklüğü, en az 8 milyar dolarlık ihracat ve kişi başı yıllık 380 dolar ambalaj tüketimi hedefimize ulaşacağımıza inanıyoruz.
Ülkemizde kişi başı ambalaj tüketimi son 15 yılda 2 kat arttı ve 270 dolara ulaştı. 120 dolar olan dünya ortalamasının çok üzerindeyiz. Bu rakam Kuzey Amerika ve Kanada’da 440 dolar iken Batı Avrupa’da 365 dolar. Rakamın en yüksek olduğu ülke ise 516 dolar ile Japonya. Hedefimiz 2023’te ülkemizdeki kişi başı ambalaj tüketimini 380 dolar seviyesine ulaştırmak. Pandemi sonrasında ambalajlı ürünlere daha fazla talep olacağını, dijital baskı ve akıllı etiketlerin yer aldığı ambalajlara yönelim oluşacağını ve bu sebeple de bunlara yönelik yatırımlara hız verileceğini düşünüyoruz. Dijitalleşmeyle başlayan ama pandemiyle hızlanan e-ticaret arttıkça daha çok ambalaja ihtiyaç duyulacak. Çünkü e-ticarette ürün iyi bir şekilde ambalajlanmalı ve güvenli bir şekilde tüketiciye gitmeli. Bu nedenle önümüzdeki yıllarda ambalajın öneminin daha da artacağına inanıyoruz.
ASD olarak neler yapıyoruz?
ASD tarafından dokuzuncusu düzenlenen Ambalaj Ay Yıldızları 2020 Yarışması’nda 13 kategoride başvuran 278 ambalajdan finale kalan 134 ambalaj ödüllendirildi. Salgın dönemine rağmen yarışmamıza rekor ilgi vardı. Yarışmaya en fazla başvuru gıda, grafik tasarım ve içecek kategorilerinden oldu. ‘Altın Ödül' almaya hak kazanan ürünler arasından ise Türk Standartları Enstitüsü (TSE) işbirliği ile 3 adet ‘Altın Ambalaj Ödülü' de belirlendi. Yarışma, WPO-World Packaging Organization (Dünya Ambalaj Örgütü) ve APF-Asian Packaging Federation (Asya Ambalaj Federasyonu) tarafından akredite edildiği için; uluslararası arenada yetkinliğe ve geçerliliğe sahip ülkemizdeki tek ambalaj yarışması. Kazananlar WorldStar ve AsiaStar yarışmalarına da katılım gösterdiler ve başarılı oldular. ASD olarak düzenlediğimiz bu yarışma ve diğer çalışmalarımızla katma değerli ihracatımızı daha da artırıp ülke ekonomimize katkı sağlamaya devam edeceğiz. Yarışmamıza katılım gösteren herkese tekrar teşekkür ediyorum. Türk ambalaj sektörünün daha da ilerilere gitmesi için çalışmalarımıza son sürat devam edeceğiz.
Ambalaj tasarımının ürün kadar önem taşıdığının daha çok anlaşılacağına inanıyoruz. Ülkemizde tasarım eğitimi alan öğrencilerimizi, ambalaj tasarımı alanına yönlendirmek amacıyla her yıl Ambalaj Tasarımı Ulusal Öğrenci Yarışması da organize ediyoruz. 2020’de 16.’sı düzenlenen Ambalaj Tasarımı Ulusal Öğrenci Yarışması’nda dereceye giren 16 öğrenci projesi, Dünya Ambalaj Örgütü (WPO) tarafından her yıl düzenlenen WorldStar Student’da yarıştı. Geçen yıl bronz ödül aldığımız yarışmada bu yıl Türk öğrencilerimiz ilk üçe girerek altın ve bronz ödüllerinin sahibi oldular. Elde edilen bu büyük başarı sektörümüzün devamlılığı için mutluluk verici. Sektörümüzün yeni ihracat pazarlarına açılmasına fırsat sunmaya çalıştığımız Avrasya Ambalaj İstanbul Fuarımızı 20-23 Ekim 2021 tarihleri arasında TÜYAP’ta düzenlemeyi ve sektörümüzü en iyi şekilde temsil etmeyi hedefliyoruz. Önceliğimiz herkesin sağlığı ve güvenliği. Fuar alanındaki her türlü önlemi alarak sektörümüzün beklentisine yakışır bir fuar gerçekleştireceğiz.
Ambalaj sektörü olarak geleceğe ve yeniliklere hızlı bir şekilde adapte olarak kendimizi sürekli geliştiriyoruz. Ambalaj sanayicileri olarak, ihracat ve modernleşme bizler için her zaman ilk sırada yer aldı. Ambalaj sektörümüz bugünlere teknolojik gelişmeleri takip ederek geldi. Şimdi de otomasyon ve Endüstri 4.0’ın sektörümüzde daha çok önem kazanacağına inanıyoruz. Ayrıca STA’ların devreye girmesini önemsiyoruz. Bizim müşterilerimiz ne kadar çok ülkeye serbest bir şekilde ticaretlerini yaparsa biz de onlara daha fazla ambalaj üretiriz. Bu da sektör olarak bizim ve genel olarak ülkemizin ihracatını artıracaktır.
Geleceğe ve yeniliklere adapte olamadığımız sürece, işlerimizi sürdürülebilme ihtimali ve var olma şansımız maalesef yok. Ambalaj sektörü olarak verimliliği artırıp düşük maliyetle üretim yapmak, bunun için kendimizi yenilemek ve geliştirmek için teknolojiyi daha çok takip etmek zorunda olduğumuzun bilinciyle çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Çünkü en büyük riski ya da en büyük avantajı bu dönüşüme uyum konusunun oluşturacağının bilincindeyiz. Bunların yanı sıra ambalaj atığının geri dönüşümüne de ayrıca önem verilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Ülkemiz ekonomisine ve çevreye katkıda bulunmak için ambalajın geri dönüşümü oldukça önemlidir. Ambalajlar çöp değildir, aksine ekonomi yaratan malzemelerdir. Ambalaj Sanayicileri Derneği (ASD) olarak bilinçlendirme çalışmalarımızı farklı projelerle sürdüreceğiz.
Ambalaj üretiminde iki önemli nokta büyük önem taşıyor: 'Sürdürülebilirlik' ve 'Çevre'. Özellikle sürdürülebilirlik çerçevesinde dünya sıfır atık yönetimine odaklanmış durumda. Döngüsel ekonomiye katkının ve sıfır atık yaklaşımının devamı için geri dönüşüm en önemli yapı taşıdır. Ambalaj atığının geri dönüşümüyle ülkemiz ekonomisine ve çevreye katkıda bulunuruz. Sürdürülebilir bir çevre için Avrupa Birliği Yeşil Mutabakatı, Döngüsel Ekonomi ve Geri Dönüşüm vizyonunu gündeminde tutuyor. Salgın süresince yani belirsizliğin ve riskin arttığı dönemde bile sürdürülebilir bir çevre için gerekli hazırlıkları yapan ülkeler uluslararası alanda güvenilirliklerini sağlamlaştırıyor. Bütün dünya Covid-19 salgını ile mücadele ederken iklim değişikliği sorunu da etkisini artırıyor. Avrupa Birliği de 2050’de iklim nötr hedefi çerçevesinde Avrupa Yeşil Mutabakatı (European Green Deal) kademeli olarak hayata geçirmeyi hedefliyor. Dernek olarak bizler de karbonsuz ekonomiye geçiş sürecini yakından takip edecek, üzerimize düşenleri yerine getirerek elimizden gelen desteği sektörümüze sunmayı sürdüreceğiz.