Web 3.0 nedir?
22/03/2023 - 14:21:00
İnternet dünya teknoloji gündemini yaratmaya ve dönüştürmeye devam ediyor. Web ekosistemi iletişimi, ticareti ve finansı değiştirdi, son yıllarda en çok konuşulan kavramlar içindeyse web 3.0 yer alıyor. Özellikle kripto para yatırımcıları muhtemelen web 3.0 nedir, hangi özellikleri sunuyor merak ediyor. Çünkü merkeziyetsiz internet anlamına gelen bu ifade, blokzinciri tabanlıdır. Henüz yeni sayılabilecek web 3.0 alanı, emekleme döneminde bir proje ve şimdiden milyarlarca dolar yatırım alan projelere sahip. Peki nedir web 3.0?
Web teknolojisinin evrimi: Web 1.0, 2.0 ve 3.0 farkı nedir?
Dijital dünyanın odak noktası olan internet, sürekli olarak yeniliklerle, inovasyonla gelişmeyi sürdürüyor. Bununla birlikte web teknolojilerinin odak noktası içinde web 3.0 kavramı ön plana çıkmaya başladı. Bu kavramların farkını bilmek için, öncelikle web 1.0 veya 2.0 nedir, ne gibi yenilikler yarattı bilmek önemlidir.
Web 1.0 ifadesi, internetin ilk dönemlerini kapsar. Bu dönemlerde içerikler statikti ve sunucuları yöneten site sahiplerinin bilgi paylaşımı dışında, okuyucular planın dışındaydı. Yani bir haber sitesine yorum yapmak veya forum sitesinde konu açmak söz konusu değildi. Statik deneyim, web teknolojisi ilerledikçe yerini dinamik internet deneyimine yani web 2.0’a bizi ulaştırdı.
Web 2.0, kullanıcıların içerik anlamında katkı sağladığı internet deneyimidir. Web 2.0, önceki dönemden farklı olarak insanların sosyal ağlarda etkileşime girebildiği, blog açarak fikirlerini paylaşabildiği bir dönemdir. Facebook, Wikipedia, Twitter gibi projeler, Türkiye’de ise Ekşi Sözlük gibi mecralar web 2.0’ın önemli örneğidir. Bu sistem birçok anlamda yenilikler yaratmasına karşın, bir sorunu ortaya çıkardı. O da merkezileşme oldu. Facebook, Twitter veya Instagram gibi şirketlerin yönetimleri, merkezi sunucuları demokratik bir ortamdan uzak deneyim yaşattı.
Web 3.0, bilginin, deneyimin kontrolünü kullanıcılara verir. Merkezi sunucular yerine blokzinciri tabanlıdır, böylelikle kullanıcılar varlıklarını, içeriklerini merkeziyetsiz ortamda yönetme hakkına sahiptir. Merkeziyetsiz web 3.0 cüzdanları üzerinden bu platformlara erişme şansınız vardır. Web 2.0 sitelerine e-mail gibi hesaplarla kaydolursunuz, ancak web 3.0 projelerine, sitelerine merkeziyetsiz cüzdanınızla giriş yapacaksınız.
Web 3.0 nedir?
Kripto para ekosistemi, birçok önemli kavramın doğuşuna neden oldu. Merkeziyetsiz finans, sansürlenemez bir yapı ortaya çıkardı. Bununla birlikte, BTCUSDT gibi varlıklara yatırımlar veya BTC fiyatı aramaları klasik yatırımcılara hitap ederken, bazı yeni teknolojiler doğdu. Yatırımcılar, bu yeni dönemin parçası olmak adına Bitcoin nasıl alınır sorusunun yanıtını, merkezi ve merkeziyersiz borsalarda buldu. Bitcoin ile doğan blokzinciri teknolojisi NFT, metaverse veya defi kavramlarının temelindedir. Ancak web 3.0, diğerleriyle iç içe benzer bir konsepttir.
Web 3 olarak da bilinen web 3.0, ileri teknoloji konseptleriyle iç içe bir teknolojidir. Web 3 dünyasında yapay zeka, nesnelerin interneti ve makine öğrenmesi yer alır. Blokzinciri teknolojisi, merkezi sunuculara, merkezi dünyaya alternatif olarak doğmuştur. Web 3.0 teknolojisinin parçası olan projeler de, kullanıcıların birer müşteri değil, sistemin gerçek bir parçası oldukları ortamlar yaratır. Web 3 terimini ilk kullanan kişi, Etherum topluluğunun kurucularından olan Gavin Wood’dur. Web 3 teknolojisinin amacı, verilerin makineler tarafından anlaşıldığı, insanların kimlik bilgisi yerine anonim cüzdanlarla giriş yaptığı bir sistemi hedefler. Merkeziyetsizlik, web 3’ün odak noktasıdır. Web 3 içinde, pancakeswap gibi merkeziyetsiz borsalar veya Decentraland gibi metaverse projeleri yer alır. Dolayısıyla web 3 geniş çaplı, bütünsel bir kavramdır.
Web 3 nasıl çalışır sorusunun yanıtı, genellikle ileri seviye yapay zeka ve makine öğrenmesiyle iç içedir. Sistemin böyle olmasının nedeni, metaverse evrenlerinin veya web 3 odaklı projelerin kişiselleştirilebilir yapılarla bütünleşik olmasıdır. Algoritmalar, IoT sistemleri web 3.0 dünyasının önemli öğesidir. Bu durum, web 3’ün, insanları web 2.0’dan farklı olarak sezgisel anlamasına olanak tanır.
Web 3.0 özellikleri nelerdir?
İçerik, kullanılan teknolojiler ve veri saklama gibi birçok konu internet web teknolojilerinde önemlidir. Web 3.0 dünyasının temel özellikleri aşağıdaki gibidir:
· Üretilen içeriğin fikri mülkiyeti NFT gibi formatlarla, üreticilere aittir
· Kullanılan teknolojiler içinde blokzinciri, AI ve makine öğrenmesi yer alır
· Reklamlar, kullanıcıları rahatsız etmek ve hedefleme odaklıdır
· Veri saklama, merkezi sunucuda değil dağıtık şekilde kullanıcılar üzerinde bulunur
· Görsel ortamda 3D görselleştirme ve etkileşim odaklı görsel yapı vardır
Web 3 projeleri nelerdir?
Merkeziyetsiz internet ekosisteminde web 3 projelerinin bir ayağı blokzincirindedir. Yani her web 3 projesinin bir coin veya token’i söz konusudur. Günümüzde milyarlarca dolarlık piyasa değerine sahip birçok merkeziyetsiz internet projesi vardır. NFT, metaverse veya gameFi alanında yer alan web 3.0 projelerinde öne çıkanlar şu şekildedir:
· Polkadot
· Filecoin
· Theta Network
· The Graph
· Ethereum Name Service
· Basic Attention Token
Yukarıdaki projelerin yanı sıra birçok yenilikçi defi, NFT, metaverse ve diğer web 3 projelerini en uygun komisyonla Kucoin borsasında satın alabilirsiniz. Üstelik yeni üyelere özel ödüller sizi bekliyor olacak.