Gıda Teknolojisi

Ambalaj sektörü 2025’in ikinci yarısından itibaren hızla büyüyecek

Ambalaj sektörünün 2024 yılına baktığımızda ihracat verilerinin Türkiye’deki mevcut ekonomik gidişat, artan maliyetler ve ihracat pazarlarında yaşanan daralmaya paralel geliştiğini söyleyebiliriz. 2023 yılının ilk 6 ayında 1,437 milyon ton olan ambalaj ihracatı 2024’ün ilk 6 ayında 1,535 milyon ton olarak gerçekleşti. Değer olarak 2023’ün ilk yarısında 3,455 milyar dolar olan ihracat, 2024’ün aynı döneminde 3,323 milyar dolara geriledi. Ambalaj sektörünün 2024 ilk 6 aylık ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine göre miktar olarak %7 artarken değer olarak %4 azaldı. Bunun 2025 yılında da bir miktar bu şekilde devam edeceğini öngörüyoruz. Ama bölgemizdeki savaşların bir bir sona ermesiyle sektörün 2025'in ikinci yarısından itibaren hızla büyümeye başlayacağını öngörüyoruz.

 

Kişi başı yıllık tüketimimiz 325 dolara ulaştı

Sektörümüz her yıl civarlarında büyüyerek ilerliyor ama özellikle şehirleşme trendi, ortalama ömrün uzaması, tüketim alışkanlıkları ve tüketici beklentilerinin değişime uğraması, tüketim merkezlerinde self servis yöntemlerini geliştirmekte ve tüketiciye doğrudan satış yapan hipermarket, süpermarket ve market zincirlerinin tüm ülkeye yayılmasını teşvik etmektedir. 2025’te de tüm bunların ambalajlı ürün talebini besleyeceği bilinciyle çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Refah seviyesi ve sanayideki gelişmişliğin bir göstergesi olan kişi başı ambalaj tüketimi ülkemiz de hızla artıyor. Kişi başı yıllık tüketimimiz 325 dolara ulaştı. Dünya ortalaması olan 125 doların çok üzerindeyiz ama kişi başı tüketimimizi 380 dolara çıkartmayı hedefliyoruz.

 

Ülkemizde 490 milyar dolarlık bir ekonomik hareketi ambalajlarla sağlıyoruz. Bunda önemli bir payı olan Avrasya Ambalaj İstanbul Fuarımızı çok önemsiyoruz. Ambalaj Sanayicileri Derneği olarak ve RX TÜYAP Fuarcılık iş birliğinde düzenlediğimiz Avrasya Ambalaj İstanbul Fuarımızı 2024 yılında rekorla kapattık. 130 ülkeden 77 binden fazla katılımcının yer aldığı fuar, İstanbul'un ambalajda Avrasya'nın merkezi olduğunu bir kez daha ortaya koydu. Sayısız iş birliğine imza atılan ve çok sayıda anlaşmanın imzalandığı fuarda ambalaj ürünlerinden ambalaj makinelerine, gıda işleme makinelerinden ambalaj baskı ve konverting teknolojilerine kadar geniş bir yelpazede ürün ve çözümler tanıtılıyor. Avrasya Ambalaj Fuarı'nın 30'uncusu ise bu sene 22-25 Ekim 2025 tarihleri arasında Tüyap Fuar ve Kongre Merkezi’nde gerçekleştirmeye hazırlanıyoruz.

 

Yeşil dönüşüm bizim için bir tercih değil, zorunluluk 

Türk ambalaj sektörünün sadece kalitesiyle değil aynı zamanda sürdürülebilirlik odaklı çözümleri ve inovasyon yetenekleriyle de dünyada çok önemli bir yerde olduğunu söyleyebiliriz. Yeşil dönüşümün temel amacı; doğal kaynakların sınırlı olduğu, su kaynaklarının tükenmekte olduğu günümüz dünyasında, üretim süreçleriyle doğa arasındaki uyumu sağlamak. Dünyanın bize sunduğu kaynaklar sınırsız değil. Sanayi kuruluşları olarak bizim işletmelerimizi büyütürken dünyanın ömrünü de uzatmamız gerekiyor. Bu yüzden de ambalaj sektörü olarak bizler işletmelerimizin sürdürülebilirliği için döngüsel ekonomiyi ve yeşil dönüşümü hayata geçirmeyi bir tercih değil bir zorunluluk olarak kabul ediyoruz ve benimsiyoruz. Özellikle Avrupa Birliği Yeşil Mutabakatı ile birlikte birçok sanayi kuruluşumuz sürdürülebilirlik raporlarını ve eylem planlarını hazırladı. Ambalaj sektöründeki firmalar olarak bizler de yeşil dönüşüm kapsamında üretim faaliyetlerimizin çevreye olan etkilerini azaltmaya yönelik çeşitli önlemler almaya ve sürdürülebilir çözümler geliştirmeye odaklanmış durumdayız.

 

Ürün tasarımında ve üretim süreçlerinde döngüsel ekonomiye geçişi sağlamak birincil hedefimiz. Döngüsel ekonomiyle üretim-tüketim-atık yönetimi döngüsünün yeniden tasarlanarak doğal kaynaklara olan bağımlılığın azaltılmasını amaçlıyoruz. Bu kapsamda geri dönüştürülebilir malzemeler kullanmaya ve ambalajların yeniden kullanılabilir şekilde tasarlanmasına odaklanıyoruz. Sera gazı emisyonlarını azaltmak ve yenilenebilir enerji kullanımını arttırmak için de kapsamlı çalışmalar yürütüyoruz. Gelişen teknolojiyle birlikte artık otomasyon ve endüstri 4.0’ın sektörümüzde daha fazla yer alması için yatırım planlarımızı buna göre hazırlıyoruz. Örneğin, enerji tasarrufunu artırmak için daha verimli makineler ve sistemler kullanıyoruz. Dijital izlenebilirliğe de önem veriyoruz ve ambalajların nerede üretildiği, geri dönüştürülüp dönüştürülemediği gibi bilgilerin tüketiciyle paylaşılması gerektiğine inanıyoruz.

 

Temel hedefimiz döngüsel ekonomiyi hayata geçirmek

Sürdürebilir kalkınma hedefleri kapsamında bizim için bir diğer önemli olan nokta ise ‘sorumlu üretim ve tüketim’ konusu. Bu doğrultuda da farkındalık ve bilinçlendirme çalışmalarına ağırlık veriyoruz. Ambalaj Sanayicileri Derneği olarak üyelerimizin üretim süreçlerinde yeşil dönüşüme uyum sağlaması, döngüsel ekonomiyi hayata geçirmesi için eğitimler de düzenliyoruz. Ambalaj sektörü olarak bizim temel hedefimiz döngüsel ekonomiyi hayata geçirmek. Ambalaj endüstrisinde faaliyet gösteren firmalar olarak 2025 ve sonrası için çevre dostu çözümler geliştirmek ve sürdürülebilirliği artırmak amacıyla yeşil dönüşüm alanında çeşitli hedefler belirliyoruz. Bu ajanda, döngüsel ekonomi, karbon ayak izini azaltma, enerji verimliliği ve daha çevre dostu materyaller kullanımı gibi birçok alanda atılması planlanan önemli adımları içeriyor.

 

İlk olarak geri dönüşüm oranlarımızı artırmamız gerektiğine inanıyorum. 2025 ve sonrasında ambalaj malzemelerinin büyük bir kısmının geri dönüştürülebilir olmasını ve belirli oranlarda geri dönüştürülmüş içerik kullanılarak üretilmesini amaçlıyoruz. Diğer taraftan da atıkların kaynağında ayrı toplanması ve üretim süreçlerine ikincil ham madde olarak katılması için daha güçlü adımlar atılmasına ihtiyacımız var. Bunu da ancak devletimizle birlikte başarabiliriz. Sektör olarak bizler üretimden kaynaklanan tüm atıkların geri kazanımı ve yeniden kullanımı için ileri teknolojilere yatırım yapıyoruz, yapmaya da devam edeceğiz. Ambalaj sektöründeki birçok büyük firma, karbon nötrlüğe ulaşmak için 2030 ve 2050 hedefleri koymuş durumda. Üretimde yenilenebilir enerji kullanımı ve karbon dengeleme stratejileri bu hedeflere ulaşmada önemli rol oynuyor. Lojistik süreçlerinde karbon emisyonlarını azaltmak için hafif ve düşük hacimli ambalajlar tercih edilerek taşımacılıkta karbon salınımının azaltılması da amaçlarımız arasında. Bunların bazılarını da halihazırda uygulamaya geçirmiş durumdayız.

 

2025 ve sonrası için ambalaj sektörünün yeşil dönüşüm ajandası hem çevreye hem de topluma duyarlı, döngüsel ekonomiye uygun bir yapı oluşturma hedefi taşıyor. Sektörümüz, bu dönüşümü sağlamak için inovasyon, dijitalleşme ve iş birliği yoluyla sürdürülebilir bir değer zinciri oluşturarak çalışmalarına hızla devam ediyor. Bu doğrultuda T.C. Ticaret Bakanlığımız tarafından yayımlanan Yeşil Mutabakat Eylem Planı Genelgesi ile tüm kamu kurum ve kuruluşlarının üzerine düşen görev ve sorumlulukları yerine getirmesi, eylem planının uygulanması sürecinde her türlü destek ve yardımın bütün kamu kurum ve kuruluşlarınca sağlanması gerektiğine inanıyoruz.