Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 5 kg üzerindeki ambalajlarda zeytinyağı ihracatına getirilen yasakla ilgili açıklama yapan Türkiye'deki zeytinyağı ihracatçılarının tek temsilcisi olan Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği (EZZİB), “Bakanlık tarafından 5 kg üzerindeki ambalajlarda zeytinyağı ihracatına getirilen yasak sektöre telafisi olmayan çok büyük bir darbe vuracaktır. Bir an önce bu yanlıştan dönülmesini talep ediyoruz” denildi.
İstanbul Ticaret Borsası’nın (İSTİB) düzenlediği ‘Borsa Meydanı’nda Sektörler Konuşuyor’ toplantılarının üçüncüsünde zeytin ve zeytinyağı sektörünün sorunları konuşuldu. Toplantıda bir konuşma yapan İstanbul Ticaret Borsası Meclis Başkanı Ahmet Bülent Kasap, zeytinyağı üretiminde öncü olan ülkelerin en az 5 yıllık destek programları uyguladıklarını belirterek, “Bu sistemle sanayiciler ihracatta uzun soluklu hedefler oluşturabiliyorlar. Teşviklerin uzun vadeli olması ve sürekliliği hayati önemdedir” dedi.
Son 4 yıllık dönemde ihracatını yüzde 142’lik artışla 318 milyon dolardan 771 milyon dolara çıkararak, Ege İhracatçı Birlikleri bünyesinde ihracat artış rekortmeni olan Ege Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’nde seçim heyecanı yaşandı. 8 yıldır Ege Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcılığı yapan Muhammet Öztürk’ün hazırladığı mavi liste 49 oyla seçimi kazanırken, Ayhan Ömeroğlu’nun Yönetim Kurulu Başkan adayı olduğu turuncu liste 44 oy aldı.
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Davut Er, “3573 sayılı Zeytincilik Kanunu, hazırlanan torba kanun içerisinde yer alan teklif ile tekrar delinmeye çalışılmakta. Yasanın iptal edilmesini istiyoruz, ucu açık bir yasa. Sektörümüzün ortak görüşü; zeytincilik vasfını ve verimini yitirmiş yerlerde uygulanabilir ama Türkiye’nin tamamını kapsaması zeytinliklerimize ziyan olması demektir” dedi.
Türk zeytincilik sektörü, 2022-23 sezonunun ilk yarısında ihracatını yüzde 144’lük artışla 220 milyon dolardan 537 milyon dolara yükseltti. Zeytincilik sektörü, 2022-23 sezonunda 1 milyar dolar ihracat hedefliyor.
Dr. İlknur Demirtaş
Kıdemli Uzman Araştırmacı
TÜBİTAK MAM Yaşam Bilimleri Gıda Güvenliği ve Kalitesi Araştırma Grubu
TÜGİP Ekibi
* Bu makale Gıda Teknolojisi Dergisi'nin Eylül - Ekim sayısında yayımlanmıştır.
Dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına getirilen kısıtlamaların iç piyasada fiyatların düşmesini sağlamadığı gibi zeytinyağı fiyatlarının yüzde 30 artışına yol açtığını dile getiren Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Davut Er, zeytinyağı ihracatındaki kısıtlamalar sonrasında Türkiye’nin ihraç pazarlarında prestij ve döviz kaybı yaşadığını, yasakların bir an önce kaldırılması gerektiğini kaydetti.
Cumhuriyet Halk Partisi Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, Amerika Tarım Bakanlığı'nın yayınladığı raporda yer alan verilere dikkat çekti. Gürer, “Raporda yer alan 2024-2025 sezonunda ayçiçeği tohumu ekim alanlarının azalacağı, ithalatın artacağı ve ayçiçek yağı tüketiminin artacağı yönündeki tahminlerle ayçiçeğinde sorunların artacağı görülmektedir” dedi.
Türkiye’de zeytin ve zeytinyağı ihracatçılarını çatısı altında buluşturan Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği’nde Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Emre Uygun oldu. Uygun, EZZİB’in 84 yıllık tarihinde 27. başkan olarak görev yapacak.
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği ev sahipliğinde, bir araya gelen Türk zeytin ve zeytinyağı sektörünün kaderini tayin eden 20 kurum, yayınladıkları ortak bildiriyle, tarım ürünlerinde ihracatın üreticilerin sigortası olduğu, üreticilerin elinden sigortasının alınmaması gerektiğini dillendirerek, dökme ve varilli zeytinyağı ihracatındaki yasağın hemen kaldırılması talebinde bulundular.
